Kolędowanie – „Szczodroki 2024”

6 stycznia, jak co roku w sali widowiskowej Gminnego Centrum Kultury odbyło się Święto Trzech Króli. Święto Objawienia Pańskiego przypomina nam o wędrówce Mędrców ze Wschodu podążających za Gwiazdą Betlejemską, by dotrzeć do ubogiej, niepozornej stajenki i złożyć dary Dzieciątku Jezus. Dzień Objawienia Pańskiego to w historii Kościoła jedno z najstarszych świąt. Zamyka ono cykl uroczystości religijnych – cykl okresu Bożego Narodzenia.

Nazwa „Szczodroki” pochodzi od „szczodrego wieczoru” – tak w średniowieczu określano Wigilię Bożego Narodzenia. Na początku XX wieku „szczodrym wieczorem” został nazwany dzień 6 stycznia (Święto Trzech Króli). Takimi słodkościami częstowały gospodynie odwiedzających dom kolędników w podzięce za kolędę i życzenia.

Dawniej Boże Narodzenie świętowano od 24 grudnia do 6 stycznia, czyli od Wigilii do święta Trzech Króli. Ten wyjątkowy w roku okres nazywano szczodrym czasem, w którym jadano charakterystyczne potrawy, odwiedzano rodzinę, śpiewano kolędy i bawiono się przy występach kolędników. Każdemu za występ czy złożone życzenia należała się nagroda – kawałek przygotowanej na święta kiełbasy, świątecznego ciasta lub szczodrakowa bułeczka, czyli słodkie, drożdżowe pieczywo nadziane marmoladą lub dżemem. Szczodroki przybierały różną formę. W niektórych domach formowano je w półksiężyce, w innych we wrzeciona, a w jeszcze innych w okrągłe bułeczki.

Szczodroki wręczano również w Nowy Rok, kiedy mniej zamożni mieszkańcy odwiedzali bogatych gospodarzy i składali życzenia noworoczne. W zamian za to otrzymywali właśnie szczodroki lub drobne pieniądze. Przekazaniu szczodrokowych bułek towarzyszyła swoista ceremonia. Komunikowano się wyłącznie wierszykami.

W niektórych domach tradycja chodzenia po szczodroki istnieje nadal – za wierszyk dzieci mogą od babci czy dziadka otrzymać drobny pieniążek.

Święto było uroczystym zakończeniem okresu Bożego Narodzenia. Chodzenie po szczodrokach miało związek z głęboko pojętym znaczeniem rytuałów rocznego cyklu obrzędowego – jest materialnym przejawem dawnych ważnych treści tych zwyczajów: pozytywnego przesłania dzielenia się z innymi.

W chwałowickim domu kultury wspólne kolędowanie i dzielenie się „szczodrokami” rozpoczęło się od występu Emilki Gębali, która wykonała przepiękny utwór „Kolednicy Wędrownicy”. Następnie na scenie Gminnego Centrum Kultury wystąpili: grupa akrobatyczna ARTES, Kacper Kuchno, Mateusz Rudy oraz młodzi artyści z PSP w Chwałowicach, którzy odegrali wielce wzruszające Jasełka.

Po muzyczno-teatralnym rozpoczęciu uroczystości głos zabrała dyrektor GCK Teresa Lachowska, która ciepłymi słowami przywitała zebranych na widowni gości, wśród których znaleźli się: wójt Gminy Radomyśl nad Sanem Jan Pyrkosz, Przewodniczacy rady Gminy Radomyśl nad Sanem Edward Wermiński, z-ca wójta Gminy Radomyśl nad Sanem Izabela Szałaj, Sekretarz Gminy Radomyśl nad Sanem Magdalena Nowak – Wojtala, radna Powiatowa Leokadia Gugała, dyrektor PSP w Chwałowicach Wioletta Maślach, radni oraz sołtysi, księża oraz mieszkańcy Gminy Radomyśl nad Sanem.

Istotnym punktem uroczystości był występ zespołu „Sanowiślaczki” zatytułowany „Mędrcy Świata Monarchowie z kolędą po Polsce”. Przepiękny program słowno – muzyczny przygotowany przez panią Annę Strusińską rozgrzał serca zebranych na widowni gości.

W sobotni wieczór w imieniu samorządu oraz własnym serdeczne życzenia noworoczne złożył wójt Gminy Radomyśl nad Sanem Jan Pyrkosz, do którego dołączyli przewodniczący rady Gminy Edward Wermiński oraz sołtys Chwałowic Adam Majewski.

Ostatnim punktem spotkania było wręczenie nagród uczestnikom powiatowego konkursu na „Szopkę Bożonarodzeniową”. Recytacją wiersza „Szczodry dzień, dobry dzień dajcie Chleba na tydzień, a szczodraków na dwa dni będzie wam ładni …” zakończyliśmy nasze spotkanie.

Dziękujemy wszystkim, którzy przyczynili się do organizacji imprezy, a zebranym gościom za tak liczne przybycie. Korzystając z okazji jeszcze raz życzymy Wam wszystkiego, co najlepsze, dużo zdrowia i pomyślności. Niech rok 2024 będzie rokiem udanym, szczęśliwym i pełnym miłości.